🏗️ กฎหมายความปลอดภัยในการเปิดไซต์งานก่อสร้างในประเทศไทย [พร้อมตัวอย่างเช็คลิสต์]

---

🏗️ กฎหมายความปลอดภัยในการเปิดไซต์งานก่อสร้างในประเทศไทย (อัปเดต 2564)

การเปิดไซต์งานก่อสร้างไม่ใช่แค่เรื่องของการก่อสร้างอาคาร แต่คือ การบริหารจัดการความปลอดภัย สำหรับทุกชีวิตที่เกี่ยวข้อง ตั้งแต่คนงานจนถึงชุมชนรอบข้าง

บทความนี้จะสรุป ข้อกำหนดตามกฎหมายล่าสุด ได้แก่
🔹 กฎกระทรวงฯ พ.ศ. 2564 ว่าด้วยงานก่อสร้าง
🔹 พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522
🔹 พระราชบัญญัติสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2535
พร้อม ตัวอย่าง Checklist เพื่อการตรวจสอบหน้างานอย่างเป็นระบบ ✅

---

1. 🛑 รั้วก่อสร้าง (รั้วชั่วคราว)

📌 ความจำเป็น:

เพื่อป้องกันบุคคลภายนอกและลดอันตรายจากวัสดุหรือเครื่องจักรกระเด็นออกนอกพื้นที่

✅ มาตรฐาน:

• 🔲 สูงไม่น้อยกว่า 2 เมตร หรือสูงกว่านั้นตามความเสี่ยง
• 🔲 ปิดล้อมมิดชิด ไม่มีช่องให้บุคคลภายนอกผ่านเข้าได้
• 🔲 วัสดุแข็งแรง ทนแดดฝน ไม่คม ไม่แหลม
• 🔲 บำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ

---

2. 🌧️ การระบายน้ำ

📌 ความจำเป็น:

ป้องกันน้ำขังที่เสี่ยงต่อไฟฟ้าลัดวงจร การลื่นล้ม หรือโครงสร้างเสียหาย

✅ มาตรฐาน:

• 🔲 มีระบบระบายน้ำ: รางน้ำ บ่อพัก คูระบายน้ำ
• 🔲 ทำความสะอาดสม่ำเสมอ ไม่ให้เกิดการอุดตัน
• 🔲 ป้องกันไม่ให้น้ำเสียไหลลงแหล่งน้ำสาธารณะ

---

3. ⚠️ ป้ายเตือน

📌 ความจำเป็น:

แจ้งอันตราย ลดอุบัติเหตุ และสร้างวินัยความปลอดภัย

✅ มาตรฐาน:

• 📍 ติดตั้งในจุดที่มองเห็นชัด
• 📑 ข้อความและสัญลักษณ์เข้าใจง่าย เช่น
  • “🛑 เขตอันตราย ห้ามเข้า”
  • “⛑️ สวมหมวกนิรภัย”
  • “⚡ ระวังไฟฟ้าแรงสูง”
• 🪧 วัสดุทนทานต่อสภาพอากาศ

---

4. 📊 ป้ายสถิติความปลอดภัย

📌 ความจำเป็น:

แสดงข้อมูลความปลอดภัย สร้างจิตสำนึกให้กับพนักงานทุกคน

✅ มาตรฐาน:

• 🔢 แสดงจำนวนวันปลอดอุบัติเหตุ
• 🧾 แสดงข้อมูลอุบัติเหตุย้อนหลังและเป้าหมายความปลอดภัย
• 📌 ติดตั้งในจุดที่คนงานเห็นชัด เช่น ทางเข้า หรือจุดรวมพล

---

5. 🧾 ป้ายขออนุญาตก่อสร้าง

📌 ความจำเป็น:

สร้างความน่าเชื่อถือและปฏิบัติตามกฎหมาย

✅ มาตรฐาน:

• 📑 แสดงเลขใบอนุญาต, ชื่อเจ้าของ, วิศวกร, ระยะเวลาก่อสร้าง ฯลฯ
• 📍 ติดตั้งหน้าไซต์งานในจุดที่เห็นชัดเจน

---

6. 🚨 ไฟหมุนหน้าประตู

📌 ความจำเป็น:

เตือนให้ระวังยานพาหนะ/เครื่องจักรขณะเข้า-ออก โดยเฉพาะกลางคืน

✅ มาตรฐาน:

• 💡 ติดตั้งไฟหมุนหรือไฟกะพริบสีเหลือง ส้ม หรือแดง
• 🎯 วางตำแหน่งหน้าทางเข้า-ออกไซต์งาน
• ⚙️ ทำงานสัมพันธ์กับรถเข้าออก หรือเปิดตลอดในเวลาทำงาน

---

7. 🏘️ การประชาสัมพันธ์บ้านข้างเคียง

📌 ความจำเป็น:

ลดผลกระทบ และเสริมความสัมพันธ์อันดีกับชุมชนรอบไซต์งาน

✅ แนวทาง:

• 📣 แจ้งล่วงหน้าเกี่ยวกับงานที่จะเกิดเสียง ฝุ่น หรือความรำคาญ
• 📞 มีช่องทางร้องเรียน เช่น เบอร์โทรผู้ควบคุมงาน
• 🧹 มีมาตรการควบคุมฝุ่น เสียง และขยะ
• 💬 หากเกิดความเสียหาย มีการเยียวยาอย่างเหมาะสม

---

8. 👷‍♀️ เจ้าหน้าที่ความปลอดภัย (จป.)

📌 ความจำเป็น:

บุคลากรหลักในการควบคุม ดูแล และวิเคราะห์ความเสี่ยง

✅ ข้อกำหนดตามจำนวนคนงาน:

• 👥 2–19 คน: จป. หัวหน้างาน หรือ จป. บริหาร อย่างน้อย 1 คน
• 👥 20–99 คน: เพิ่ม จป. เทคนิค
• 👥 100 คนขึ้นไป: ต้องมี จป. วิชาชีพ ร่วมด้วย

📌 หน้าที่หลักของ จป.:

• 🔍 วิเคราะห์งาน ชี้บ่งอันตราย
• 🧠 จัดอบรมความปลอดภัย
• 📝 ตรวจสอบ บันทึก และรายงานอุบัติเหตุ
• 🤝 ประสานหน่วยงานราชการ

---

📋 ตัวอย่าง Checklist การเปิดไซต์งานก่อสร้าง

---

Checklist: การเตรียมความพร้อมด้านความปลอดภัยสำหรับการเปิดไซต์งานก่อสร้าง

โครงการ: .............................................................
สถานที่: .............................................................
วันที่ตรวจสอบ: ........../........../..........
ผู้ตรวจสอบ: ..........................................................

---

✅ หมวดที่ 1: การจัดเตรียมพื้นที่และสิ่งอำนวยความปลอดภัยเบื้องต้น

รายการ	ตรวจสอบแล้ว (✔)	หมายเหตุ 📝
🔲 1.1 รั้วก่อสร้าง มีความสูง ≥ 2 เมตร ครอบคลุมพื้นที่โดยรอบ
🔲 วัสดุแข็งแรง ทนทาน ไม่ก่อให้เกิดอันตราย
🔲 มีการบำรุงรักษารั้วอย่างสม่ำเสมอ
🔲 1.2 ระบบระบายน้ำ ถูกออกแบบและติดตั้งอย่างเหมาะสม
🔲 ระบบได้รับการทำความสะอาด ไม่มีการอุดตัน
🔲 มีมาตรการป้องกันน้ำเสียไหลลงพื้นที่สาธารณะ
🔲 1.3 ไฟสัญญาณเตือน ติดตั้งหน้าทางเข้าออกไซต์
🔲 ไฟทำงานสัมพันธ์กับยานพาหนะ หรือเปิดทำงานตามช่วงเวลาที่กำหนด

---

⚠️ หมวดที่ 2: ป้ายและข้อมูลสำคัญ

รายการ	ตรวจสอบแล้ว (✔)	หมายเหตุ 📝
🔲 2.1 ป้ายเตือน ติดตั้งในจุดเสี่ยง มองเห็นชัดเจน
🔲 ข้อความและสัญลักษณ์เข้าใจง่าย และได้มาตรฐาน
🔲 ป้ายทำจากวัสดุที่ทนแดดทนฝน
🔲 2.2 ป้ายสถิติความปลอดภัย แสดงจำนวนวันปลอดอุบัติเหตุ
🔲 ข้อมูลถูกต้องและอัปเดตเป็นปัจจุบัน
🔲 ป้ายตั้งอยู่ในจุดที่คนงานมองเห็นได้ง่าย
🔲 2.3 ป้ายขออนุญาตก่อสร้าง ติดตั้งด้านหน้าไซต์งาน
🔲 มีข้อมูลครบถ้วน เช่น ชื่อโครงการ, วิศวกร, ระยะเวลาก่อสร้าง

---

🧑‍🔧 หมวดที่ 3: การจัดการด้านบุคลากรและชุมชน

รายการ	ตรวจสอบแล้ว (✔)	หมายเหตุ 📝
🔲 3.1 เจ้าหน้าที่ความปลอดภัย (จป.) มีครบตามกฎหมายกำหนด
🔲 จป. มีคุณสมบัติตามกฎหมาย และปฏิบัติหน้าที่อย่างสม่ำเสมอ
🔲 3.2 ประชาสัมพันธ์บ้านข้างเคียง มีการแจ้งแผนก่อสร้างล่วงหน้า
🔲 มีเบอร์โทร/ช่องทางให้ติดต่อสอบถามหรือร้องเรียน
🔲 มีมาตรการควบคุมผลกระทบ เช่น ฝุ่น เสียง ขยะ
🔲 มีแนวทางเยียวยาหากเกิดผลกระทบต่อทรัพย์สินชุมชน

---

📚 หมวดที่ 4: เอกสารและแผนงาน

รายการ	ตรวจสอบแล้ว (✔)	หมายเหตุ 📝
🔲 4.1 เอกสารกฎหมาย ผู้ควบคุมมีความเข้าใจกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
🔲 4.2 แผนความปลอดภัย (Safety Plan) ครอบคลุมทุกขั้นตอนการทำงาน
🔲 มีการทบทวนและปรับปรุงแผนอยู่เสมอ
🔲 4.3 การอบรม จัดอบรมพนักงานก่อนเริ่มงาน
🔲 มีการอบรมซ้ำเมื่อมีเครื่องจักรหรือวิธีใหม่
🔲 4.4 ตรวจสอบ/บำรุงรักษา มีแผนตรวจและบำรุงอุปกรณ์
🔲 มีการบันทึกและติดตามผลการตรวจบำรุง

---

✅ สรุปผลการตรวจสอบ

• [ ] ผ่านเกณฑ์ทั้งหมด
• [ ] มีจุดที่ต้องปรับปรุง (โปรดระบุด้านล่าง)

📌 หมายเหตุเพิ่มเติม:
......................................................................................
......................................................................................

---

Copy เพื่อนำไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับองกรณ์ตนเองได้เลยครับ

✅ หมวดหมู่สำคัญ:

• ความพร้อมของรั้ว ไฟหมุน การระบายน้ำ
• ป้ายเตือน ป้ายสถิติ ป้ายอนุญาต
• การมี จป. ตามเกณฑ์
• การสื่อสารกับชุมชนข้างเคียง
• การมีแผนงานความปลอดภัย อบรม บำรุงรักษา

📌 สรุปท้าย:

• ✅ ผ่านเกณฑ์
• ⚠️ พบข้อบกพร่อง (พร้อมระบุหมายเหตุ)

---

📚 กฎหมายที่เกี่ยวข้อง:

• 📜 กฎกระทรวงฯ งานก่อสร้าง พ.ศ. 2564
• 📜 พ.ร.บ. ควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522
• 📜 พ.ร.บ. สิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2535
• 📜 กฎกระทรวงเกี่ยวกับ จป. พ.ศ. 2549

---

✅ สรุป: การสร้างความปลอดภัย = สร้างคุณภาพงาน + ความไว้วางใจ

การเปิดไซต์งานอย่างมีมาตรฐานและปลอดภัย ไม่เพียงแต่ป้องกันอุบัติเหตุ แต่ยังสะท้อนถึง ความเป็นมืออาชีพของผู้ประกอบการ และ การเคารพชุมชนรอบข้าง

📥 คัดลอก Checklist ไปใช้งานได้เลย หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมกับ SafetyXpert ได้ตลอด!

---