🔥 คู่มือความปลอดภัยในการทำงานที่เกิดประกายไฟ (Hot Work Safety)

 

---

🔥 ความปลอดภัยในการทำงานที่เกิดประกายไฟ (Hot Work Safety)

การทำงานที่เกิดประกายไฟ หรือ Hot Work คือกิจกรรมที่สร้างความร้อน เปลวไฟ หรือประกายไฟ เช่น การเชื่อม การตัด การเจียร การบัดกรี และการเป่าด้วยความร้อน ซึ่งอาจจุดชนวนให้เกิด เพลิงไหม้หรือระเบิด ได้หากไม่มีมาตรการป้องกันที่เหมาะสม และเป็นแนวทางในการทำงานที่ก่อให้เกิดประกายไฟ

---

📌 ความสำคัญของการจัดการ Hot Work อย่างปลอดภัย

เหตุผลที่ต้องเข้มงวดกับความปลอดภัยในงานประเภทนี้ เพราะอุบัติเหตุสามารถส่งผลร้ายแรงได้ เช่น:

✅ การบาดเจ็บหรือเสียชีวิต จากไฟไหม้หรือการสูดดมควันพิษ
✅ ความเสียหายต่อทรัพย์สิน อาคารและอุปกรณ์เสียหาย
✅ การหยุดชะงักของงาน กระทบการผลิตและรายได้
✅ ความรับผิดทางกฎหมาย นายจ้างอาจถูกฟ้องหากละเลยมาตรฐาน

---

🛠️ ขั้นตอนการทำงานอย่างปลอดภัย (Hot Work Procedure) : คู่มือความปลอดภัย

📋 1. การประเมินความเสี่ยงและขออนุญาต (Hot Work Permit)

🔎 ระบุลักษณะและพื้นที่งาน
⚠️ ประเมินอันตราย เช่น วัสดุไวไฟหรือไอระเหย
📝 ออกใบอนุญาตทำงาน พร้อมข้อกำหนดความปลอดภัย

🧹 2. การเตรียมพื้นที่ทำงาน

🧯 เคลียร์วัสดุติดไฟในรัศมี 10 เมตร (35 ฟุต)
🛡️ คลุมสิ่งของที่เคลื่อนย้ายไม่ได้ด้วยผ้ากันไฟ
🔒 ปิดช่องเปิดที่อาจทำให้ประกายไฟตกลงไป
💨 ระบายอากาศให้เพียงพอ

🔥 3. การควบคุมและป้องกันอัคคีภัย

👁️‍🗨️ จัดผู้เฝ้าระวังไฟตลอดเวลา และหลังเสร็จงานอย่างน้อย 30-60 นาที
🧯 เตรียมถังดับเพลิงไว้ใกล้จุดทำงาน
💦 ตรวจสอบระบบดับเพลิงอัตโนมัติให้พร้อมใช้

🧑‍🚒 4. การใช้อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE)

👓 แว่นตานิรภัยหรือหน้ากากเชื่อม
👕 เสื้อผ้ากันไฟและถุงมือเชื่อม
😷 หน้ากากป้องกันฝุ่นหรือไอระเหย
🥾 รองเท้านิรภัย

⚙️ 5. การปฏิบัติงาน (Performing the Hot Work)

🔍 ตรวจสอบสภาพอุปกรณ์เชื่อม
📄 ปฏิบัติตามขั้นตอนใน Hot Work Permit อย่างเคร่งครัด
🚫 หากพบความไม่ปลอดภัยให้หยุดงานทันที

🔎 6. การตรวจสอบหลังการทำงาน

👀 ตรวจสอบพื้นที่โดยผู้เฝ้าระวังไฟอย่างน้อย 30-60 นาที
🧹 ทำความสะอาดพื้นที่และจัดเก็บอุปกรณ์ให้เรียบร้อย

🧾 ตัวอย่าง Work Instruction (WI): การเชื่อมโลหะอย่างปลอดภัย

🎯 วัตถุประสงค์

เพื่อป้องกันอุบัติเหตุจากงานเชื่อม และให้ผู้ปฏิบัติงานสามารถทำงานได้อย่างปลอดภัย

🧭 ขอบเขต

ใช้กับการเชื่อมโลหะที่มีความเสี่ยงจากประกายไฟและความร้อน

👤 ความรับผิดชอบ

👨‍💼 หัวหน้างาน: ออกใบอนุญาตและตรวจสอบความพร้อม
🧑‍🏭 ผู้ปฏิบัติงาน: ปฏิบัติตาม WI และสวม PPE
👀 ผู้เฝ้าระวังไฟ: เฝ้าระวังตลอดเวลา พร้อมถังดับเพลิง

📌 ขั้นตอนการปฏิบัติงาน

📝 1. การวางแผนและขออนุญาต

1️⃣ แจ้งหัวหน้างาน
2️⃣ ประเมินความเสี่ยง
3️⃣ ตรวจสอบ Hot Work Permit

🧹 2. การเตรียมพื้นที่

🧯 เคลียร์วัสดุติดไฟ
🛡️ คลุมสิ่งที่เคลื่อนย้ายไม่ได้
🔒 ปิดช่องเปิด
💨 จัดการระบายอากาศ
🔥 เตรียมถังดับเพลิง

🧑‍🚒 3. การสวม PPE

👓 หน้ากากเชื่อม / แว่นตานิรภัย
👕 เสื้อผ้าไม่ติดไฟ
🧤 ถุงมือเชื่อม
🥾 รองเท้าบูทนิรภัย
😷 หน้ากากป้องกันไอระเหย (ถ้าจำเป็น)

🔧 4. การดำเนินการเชื่อม

👁️ ผู้เฝ้าระวังไฟประจำจุด
🔌 ตรวจสอบเครื่องมือและสายไฟ
⚡ ต่อสายดินอย่างถูกต้อง
🔥 เริ่มงานเชื่อมอย่างปลอดภัย
🚨 ดับไฟเบื้องต้นทันทีหากเกิดเหตุ

🔎 5. การตรวจสอบหลังเชื่อม

🕒 เฝ้าระวัง 30-60 นาทีหลังงาน
🔍 ตรวจสอบบริเวณรอบๆ
🧹 เก็บอุปกรณ์และทำความสะอาดพื้นที่

---

✅ สรุป

การทำงานที่เกิดประกายไฟ (Hot Work) เป็นงานที่มีความเสี่ยงสูง จึงต้องมีขั้นตอนที่ชัดเจน อุปกรณ์ที่พร้อม และคนที่เข้าใจบทบาทของตนเอง ทุกภาคส่วนต้องร่วมมือกัน เพื่อ ลดความเสี่ยง ป้องกันอุบัติเหตุ และสร้างสถานที่ทำงานที่ปลอดภัย

---

👉 บทความนี้เหมาะสำหรับเจ้าหน้าที่ความปลอดภัย หัวหน้างาน และผู้ปฏิบัติงานในภาคอุตสาหกรรม และสามารถใช้ประกอบการอบรมความปลอดภัยในงานเชื่อม ตัด หรืองานที่เกิดประกายไฟอื่นๆ

---